Er zijn verschillende factoren die een rol spelen bij het vaststellen van de prijs van noten. De meeste noten – behalve de walnoot en de hazelnoot – worden geïmporteerd.
Het oogsten van noten en het ontdoen van de harde buitenkant is (zonder het lekkere zaad te pletten of te beschadigen voor de verkoop) is vaak een intensief proces.
Ook het groeien van noten is soms een heel langzaam proces. Je moet uiteraard eerst een boom laten groeien die de noten produceert.
De Macadamiaboom geeft pas na 7 jaar noten. De meeste notenbomen geven maar 1 keer per 2 jaar noten.
Inhoudsopgave
Macadamia noten
We beginnen onze lijst meteen maar met de duurste noot van allemaal, de Macadamia noot.
De Macadamia is voor het eerst ontdekt in 1857, door de Australiër John Macadam. Hij zag de groene vrucht aan een boom hangen, en toen deze rijp was barstte de vrucht open.
Hij kraakte de ronde, bruine noot uit de dop en at hem smakelijk op.
Vergeleken met de andere noten in de macadamia noot een van de jongste noten om naar ons land te komen.
De Macadamiaboom kun je pas na 7 tot 10 jaar oogsten. Daarnaast is de Macadamianoot de moeilijkst te kraken noot van allemaal.
Je moet een druk van meer dan 20 kilo per vierkante centimeter uitoefenen om deze lekkernij te bemachtigen.
De bomen hebben veel regen, een warm klimaat en een rijke voedingsbodem nodig.
Macadamia noten zijn romig en vol van smaak. Ze worden vaak verwerkt in chocolade. Er wordt ook wel peperdure, maar superlekkere vegan-kaas van gemaakt.
Ook deze noot is weer supergezond. Hoe vetter de noot, des te minder kans op hart- en vaatziekten.
Een kilo macadamianoten kost al gauw 45 euro!
Hazelnoten
De hazelnoot is een kleine ronde of iets langwerpige, bruine noot. De noot bevat veel verschillende vitaminen, onverzadigde vetten en mineralen, en is daarom erg gezond.
Ook in de dierenwereld zijn hazelnoten een geliefde snack.
De hazelnoot groeit niet aan een boom, maar aan een struik. Deze struik is deel van de berken(boom)-familie en wordt een hazelaar genoemd.
Deze boom komt origineel uit het Middellandse Zee gebied. In onze bossen en op de oude landerijen kom je nog regelmatig hazelaars tegen.
Hazelnoten kosten in Nederland maar 20 euro per kilo.
De Cashewnoot
De Cashew is een noot, die eigenlijk een zaad is. Het is het zaad van een Kasjoeappel, en groeit onderaan de vrucht.
Cashewnoten zijn het minst vet, maar bevatten veel vitamine C en meer ijzer dan spinazie. Daarnaast zit er ook nog een gezonde hoeveelheid magnesium, ijzer, koper en alle vitaminen B in de vrucht.
Omdat de schil om de noot huidirritatie kan veroorzaken wordt de noot alleen gepeld verkocht. Cashewnoten smaken heerlijk in een pittige curry, een salade of als borrelhapje bij de Franse kaas.
Cashewnoten zijn gemiddeld 16 euro de kilo.
Paranoten
Paranoten worden ook wel Braziliaanse noten genoemd. Ze komen niet alleen voor in Brazilië, maar in het hele Amazonegebied.
Er groeien momenteel meer dan 9 miljoen bomen bij paranoot kwekerijen.
De groene bollen van de paraboom lijken een beetje op een kokosnoot. Wanneer je de bollen kraakt, komen de brazilnuts eruit. De bol bevat gemiddeld 12 zaden.
Het kraken gaat behoorlijk moeilijk, daarom worden ze meestal al gekraakt verkocht.
De noot heeft de vorm van een banaan. Ze zijn zeer voedzaam en bevatten veel vetten, eiwitten fosfor, calcium, magnesium en selenium.
Deze laatste helpt het verouderingsproces af te remmen en stimuleert het immuunsysteem.
Braziliaanse noten kosten meestal hetzelfde als de cashewnoten, zo rond de 13 euro de kilo.
De Walnoot
De walnoot wordt ook wel okkernoot genoemd. Het is een plant uit de Juglandsfamilie. In de zachte walnotenvrucht zit de walnotenpit met 2 zaden.
De walnootboom groeit langzaam en kan tot wel 30 meter hoog worden. Ook de wortels kunnen aardig diep de grond in gaan.
Wanneer je een walnootboom zaait, kan het tot 15 jaar duren voordat je de eerste walnoot kunt oogsten. De meeste walnootbomen geven hun walnoten in de Nederlandse herfst.
De walnootboom komt van origine van net boven de evenaar. Door Alexander de Grote en de Romeinen heeft de boom zich over de rest van de wereld verspreid.
Ook in het Nederlandse klimaat doet de walnotenboom het goed. Daarom vindt je nog regelmatig een walnotenboom in iemands tuin.
Zoals al eerder gezegd is de walnoot eigenlijk geen noot, omdat hij 2 zaadjes heeft. Voor een kilo walnoten betaal je zeker 15 euro.
De Pecannoot
De Pecannoot lijkt qua smaak een beetje op een zoete variant van de walnoot.
Net als de walnotenboom heeft deze boom een cyclus van 2 jaar.
Ook de vrucht van de pecannoot lijkt op die van een walnoot. Een groene vrucht, die na het rijp worden openspringt en een ronde verhoutte pit geeft met 2 zaden erin.
De pecannoot heeft van alle noten het hoogste gehalte zink en vitamine B1, goed voor de groei en het immuunsysteem en de energievoorziening van het menselijk lichaam.
De pecannoot is vooral rauw lekker om te eten.
Een kilootje Pecannoten heb je al voor 14 euro.
Amandelen
Amandelbomen groeien goed in een Middellands Zeeklimaat. Je ziet ze dan ook veel in Spanje en in Amerika. Er bestaan meer dan 25 verschillende soorten amandelen.
De vrucht van de noot lijkt een beetje op een kleine perzik.
De Amandel is ook weer een gezonde noot, vol met vezels en vitamine E. Ze zijn erg goed voor de darmen.
Amandelen worden in gerechten in de hele wereld verwerkt. In Nederland eten we vooral geschaafde amandelen op taarten en amandelspijs.
De prijs van een kilo amandelen ligt rond de 13 euro.
Beukennootjes
Een beukennootje is de vrucht van een beukenboom. Het is een klein driehoekig nootje, oftewel een dopvrucht, waarvan de buitenkant gevormd wordt door een verhoutte vruchtwand.
Dit is ook het geval bij de hazelnoot, kastanje en de eikel
Beukennootjes kun je best eten! Maar ze worden niet voor consumptie gemaakt omdat het oogsten en klaarmaken voor verkoop niet opweegt tegen de kosten.
Bovendien groeien ze in onze bossen, dus waarom zou je ze gaan kopen als je ze gratis kunt krijgen. Hetzelfde is het geval met de tamme kastanje.
Kastanjes en beukennootjes kun je in de bossen gratis rapen. Wil je ze kopen dan kosten ze waarschijnlijk rond de 12 euro per kilo.
De Pistachenoot
De Pistachenoot is net als de meeste noten weer een superleverancier van gezonde, onverzadigde vetten.
De pistachenoot bevat bovendien veel minder calorieën en meer vezels dan de andere noten. Het hoge gehalte calcium in de noot is goed voor sterke botten en tanden.
Pistachenoten zijn vooral heel populair in het Midden-Oosten. Ze worden in de schil verkocht, ook als ze gezouten of geroosterd zijn.
Een kilo pistachenoten kost rond de 8 euro. Dit is inclusief de schil natuurlijk.
Pinda’s
Pinda’s, ook wel apennootjes of dopnootjes genoemd, zijn misschien wel de oudste noot onder de noten.
Er zijn sporen dat de pinda 3500 jaar geleden al als snack gegeten werd, en vanuit Zuid-Amerika naar Afrika zijn gebracht.
Pinda’s zijn geen noten, maar vallen eigenlijk onder de peulvruchten, net als erwtjes. Maar dan anders want deze peulvrucht groeit onder de grond, net als een aardappel.
De pinda is de goedkoopste noot om te eten. We maken er pindakaas van, satésaus, seroendeng, snickers en pindakoekjes van.
Een kilo ongepelde doppinda’s kost rond de 3 euro.
Borrelnoten
In Nederland zijn we gek op onze hapjes bij de borrel.
Eten ze in Frankrijk veel stokbrood met kaas, in Duitsland worst en in Spanje de tapa’s, de Nederlanders zweren bij de blokjes kaas met mosterd, bitterballen, salades (met veel mayonaise) en natuurlijk een lekker bakje borrelnoten.
Borrelnoten zijn gewone pinda’s voorzien van een knapperig korstje.
Er zijn pittige borrelnoten, maar ook knoflooknootjes, cocktailnoten, paprikanoten, tomatennoten, kerrienoten, tijgernootjes, poesta, en nog veel meer!
In andere landen zie je de borrelnoot, maar heel weinig. In de meeste landen verkopen ze gewoon de “apennoot”, die je zelf moet pellen.
Wat is een noot?
Er is in de Nederlandse taal heel veel verwarring tussen de (botanische) termen, noten, zaden, pitten en bonen.
Om je nog meer in de war te maken, zullen we je van deze woorden hier eerst de officiële omschrijving geven, en de uitzonderingen hiervan noemen.
Noten
Wanneer je naar de botanische definitie van het woord noot opzoekt, zul je zien dat het gaat om de omschrijving “een vrucht met één zaad, met een hard, houtachtig omhulsel.
Cashewnoten zijn eigenlijk zaden. Walnoten zijn geen noten, maar steenvruchten.
Een pinda is geen noot, maar een peulvrucht. Doperwten zijn peulvruchten, maar in sommige landen worden ze geroosterd en gezouten en als een nootje gegeten.
Pitten
Pitten zijn de zachte, of stenige zaadkorrels van een vrucht, of (jawel) “het eetbare zaad van een noot’. De amandelboom en de abrikozenboom komen uit dezelfde plantenfamilie; de prunus.
Toch wordt het zaad van de abrikoos een pit genoemd, en het zaad van de amandelvrucht noemen we noten.
Zaden
Zaad is de verzamelnaam van de kleine, bevruchtte korreltjes van een plant die in een vrucht zitten en zorgen voor de voortplanting.
Cashewnoten zijn dus eigenlijk een zaad.
Volg jij het nog een beetje?
Nee? Geeft niks, je bent de enige niet! In de Nederlandse maatschappij kennen we de volgende geaccepteerde ‘noten’;
- Walnoten
- Hazelnoten
- Beukennootjes
- Amandelen
- Cashewnoten
- Paranoten
- Pinda’s
- Pecannoten
- Pistachenoten
- Macadamianoten
- Borrelnoten
Duur maar gezond!
Noten zijn inderdaad relatief duur, maar supergezond. Veel vegetariërs en veganisten eten veel noten als gezonde aanvulling op hun dieet.
Het is dan wel duur, maar dat is vlees ook! En, het eten van noten is absoluut minder schadelijk voor hete milieu.
Noten eten is niet saai. Je kunt ze verwerken in salades, taartjes of smakelijke pesto’s.
Ze worden vaak in 3 keuzes aangeboden;
- Ongebrand. De ongebrande rauwe noot is niet bewerkt. Soms zijn wel de dop en het velletje ervan af gehaald. Ze bevatten alleen de originele voedingsstoffen en de meeste zijn supergezond. De walnoot en de paranoot worden alleen rauw gegeten.
- Gebrande noten zijn eigenlijk in de olie gefrituurde noten. Deze behandeling zorgt er wel voor dat sommige vitamines verloren gaan, maar de noot is evengoed nog heel gezond. Ze worden niet extra vet van het frituren, omdat ze al vol zitten met onverzadigde vetten.
- Geroosterde noten worden met behulp van droge lucht geroosterd. Het geeft net weer een ander smaakje als de gefrituurde noten.
Eet smakelijk!
