Wat is kunst en wat is kneuterwerk? Officieel is het verschil tussen de tekening van je jongste nichtje en een moderne kunstenaar de definitie “bewuste creatie”. Kan jij meepraten over de laatste kunststromingen?
De 7 verschillende soorten kunstvormen van de 21ste eeuw zullen we hier bekendmaken. Tot welke stijlen en stromingen voel jij je het meest aangetrokken? Wil jij je collega’s, vrienden of familie imponeren met jouw moderne kunstkennis? Lees dan verder!
Inhoudsopgave
1. Onafhankelijk Realisme
Realisme is als kunststroming in de schilderkunst redelijk gemakkelijk te herkennen. Het gaat om realistische afbeeldingen van herkenbare objecten.
Tijdens de avant-gardistische 20e eeuw werd Realisme als kunstrichting niet echt gewaardeerd door de gevestigde kunstwereld. Toch is deze kunstrichting nooit helemaal weg geweest. Enkele Nederlandse kunstenaars (zoals Carel Willink, Pyke Koch en Dick Ket) bleven trouw aan deze manier van kunstuiting.
Aan het einde van de 20ste eeuw lijkt deze stroming bij de kunstenaars in spé die studeren aan de Rijksacademie in Amsterdam weer in trek te zijn. En nu, in de 21ste eeuw hebben we steeds meer kunstenaars die zich tot deze zogenaamde “Groep van de figuratieve abstractie” rekenen.
In 2006 waren er in Nederland meer dan een paar honderd kunstenaars actief binnen de Realistische Kunst. Het Onafhankelijke Realisme is een substroming binnen deze stroming.
Het is geen georganiseerde groep of één bepaalde stijl van kunst, maar een stroming met veel verschillende stijlen die variëren van zeer gedetailleerd en fijn tot pasteus en grof.
De hedendaagse kunstenaar weet vooral via het internet en sites zoals Catawiki het grote publiek te bereiken zonder steun of bemoeienis uit de gevestigde kunstwereld.
Daarom kun je bij het bediscussiëren van deze kunststroming prima wegkomen met het noemen van redelijk onbekende kunstenaars, zoals bijvoorbeeld de fijne realistische kunst van Corina Kuipers met haar prachtige vertolkingen van Engelse Drop en haar serie Knikkers.
2. Planetarisme
Wil je als een echte kunstkenner uit de hoek komen, noem dan het Planetarisme als moderne kunststroming. Het is een beweging die bestaat uit schilderijen, film, dans, video, fotografie, literatuur, filosofie en design, en de in 1945 geboren Noord Macedonische filmregisseur en beeldend kunstenaar Kiro Urdin is de mentor van deze kunststroming.
Nadat Kiro zijn studie als jurist In Belgrado had afgerond vertrok hij naar Parijs. Daar deed hij een opleiding aan de filmacademie voor regisseur.
In 1988 stelde hij zichzelf tot doel een doek van 8 bij 6 meter te schilderen tijdens een wereldreis. De in film en fotografie vastgelegde avonturen en impressies die hij tijdens zijn wereldreis meemaakte, maken evenveel deel uitmaken van de kunststroming als het doek zelf.
3. Toyisme
De naam Toyisme is ontstaan in 1990, toen de kunstenaar met het pseudoniem Dejo een grafisch kunstwerk produceerde, wat de titel “Ontsnapping van computerspinnen” droeg. Dezelfde Dejo schreef op september 1992 het Toyisme Manifest, “Moeder” geheten.
In het Manifest is vastgelegd dat de rode lijn bij een kunstwerk een anekdote moet zijn, en dat het kunstwerk zelf centraal moet staan en de kunstenaar in principe onbelangrijk is. Toyisten werken daarom met een masker op om hun gezicht geheim te houden, gebruiken een pseudoniem. Toyisten gebruiken het liefste openbare objecten als canvas voor hun kunstuitingen.
Inmiddels is het Toyisme uitgegroeid tot een internationale kunstbeweging. Het kunstenaarscollectief bestaat uit tientallen kunstenaars die over de hele wereld wonen en samen meer dan 800 verschillende kunstwerken hebben geproduceerd, waaronder ook het grootste kunstwerk in Nederland: De Stip, in Emmen. Dit is een 22 meter hoge, industriële gasbol die door de Toyisten vrolijk beschilderd is.
Het woord Toyisme is een samenvoeging van het Engelse woord voor speelgoed, met als achtervoegsel -isme, wat naar een beweging of stroming verwijst. Het Toyisme is duidelijk in twee stijlperiodes te verdelen: De eerste periode is van 1992 tot 2000 en de tweede periode van 2002 tot heden.
4. Business-Art
Frans Haks was in 1991 de directeur van het Groninger Museum. In een interview besprak hij de business van de kunst, waarin verschillende vragen aan bod kwamen. Heeft het financiële succes effect op de integriteit van de kunstenaar? Zijn er verschillen aan te wijzen in de verschillende kunstsoorten, zoals hoge en lage kunsten? En mag een kunstenaar werk uitbesteden? Is kunst nog wel kunst als het functioneel wordt?
Haks stelde dat het doen van zaken en commerciële transacties onderdeel zijn van het artistieke concept. In 1993 organiseerde hij in het Groninger Museum de tentoonstelling Business Art Business.
Het kernthema van de kunstenaars is het voeren van hun bedrijf en dus niet zozeer het unieke product uit hun creatieve geest. Een grote naam in de business art is Andy Warhol, die zeefdrukken produceerde en in grote oplagen kunstwerken produceerde die hij in opdracht maakte. Zijn uitspraak “Succesvol zaken doen is de beste vorm van kunst” is tekenend voor deze kunstvorm.
5. Digitale Kunst
Digitale kunst bestaat als sinds 1970. In de eerste jaren gebruikten kunstenaars voornamelijk analoge media. Kunstenaars voerden bepaalde codes in hun analoge computers en lieten deze printen of ze manipuleerden de uitgaande data zodanig dat deze totaal verschilde van de input.
Digitale kunst is pas echt populair geworden toen het internet zijn intrede deed. Tegenwoordig overlappen de begrippen mediakunst, multimedia, nieuwe media en interactieve kunst elkaar. Kunstenaars verspreiden hun werk over de hele wereld en laten kunstenaars uit andere delen van de wereld hun kunst manipuleren.
De kenmerken van digitale kunst zijn redelijk voorspelbaar. Het digitale kunstwerk is te reproduceren: je kunt het opslaan en bewerken en kopieën maken zonder kwaliteitsverlies.
Ook is digitale kunst vaak interactief zodat de gebruiker zelf zijn eigen aanpassingen kan maken. Het digitale kunstwerk kan dus continu veranderen.
De digitale kunstenaar is eigenlijk een programmeerder met een bepaalde visie. Zoals de verf is voor een kunstschilders, is de programmeercode de bron van het digitale kunstobject. De kunst zelf kan alleen zichtbaar gemaakt worden met geavanceerde elektronische apparatuur als computers en beeldschermen.
6. Line Art
Het meest fundamentele element van de kunst is de simpele lijn. De lijn heeft een rand die een omtrek of vorm vaststelt, een contourlijn maakt het driedimensionaal.
Lijntekeningen zijn afbeeldingen die bestaan uit duidelijke lijnen op een meestal effen achtergrond. In Line Art wordt niets ingekleurd en zijn geen schaduwen weergegeven.
Behalve lijnen mogen ook vakken worden ingekleurd en stippen worden gebruikt. De lijnen mogen van verschillende diktes zijn.
Het is een beetje verbazend dat deze vorm van kunst als een nieuwe kunst is verheven. Voordat de fotografie was uitgevonden en de drukkunst was verfijnd werden in nieuwskranten en andere belangrijke gedrukte papieren lijntekeningen gebruikt. Lijntekeningen werden al door de eerste mensen gemaakt, door met pigment op de rotsen te tekenen.
Zo zie je maar weer. Kunst raakt nooit uit de mode en wordt altijd weer opnieuw uitgevonden.
7. Maniakisme
De zesentwintig jarige Roderik Faase is een geboren Rotterdammer en zoals hij zelf verklaard ‘verslaafd aan het doekies verven’. Samen met 2 vrienden vormt hij het AAA FRESH 123 kunstenaarstrio. Het kunstenaarstrio heeft een eigen atelier aan de Zaagmolenkade in Rotterdam met een aangrenzende galerie.
Roderik hield in 2010 zijn eerste tentoonstelling van zijn eigen werk. Alle geëxposeerde doeken werden verkocht. Dit gaf hem de moed om door te gaan met zijn expressieve werk.
Zijn werk kreeg veel bekendheid nadat hij bij de MTV Awards backstage mocht verven. Zijn doeken vormden de achtergrond bij verschillende interviews met muzikanten.
De kunstvorm van dit trio wordt door hunzelf ‘aniakisme’ genoemd. De redenatie is dat iedereen een mani (Latijn voor ‘waanzin’) heeft en zij het meest waanzinnige in hunzelf in hun kunst naar voren brengen.
