De zomer is in Nederland normaal gesproken vrij wispelturig. Zonnige en warme periodes kunnen zomaar afgewisseld worden met een weken durende westcirculatie die vooral nat, koel en somber weer brengt. Ondanks dat zijn er nog redelijk wat jaren die deze somberheid weten te ontwijken, vaak met dank aan een blokkade van luchtdrukpatronen boven de Atlantische Oceaan.
Zeker de laatste jaren is het vaker raak, vermoedelijk wegens het opwarmende klimaat. Benieuwd naar welke zomers dit zijn? Kijk dan snel hieronder verder in de top 10 warmste zomers in Nederland ooit gemeten.
Inhoudsopgave
- 1. 2018 – gemiddelde etmaaltemperatuur 18,9°C
- 2. 2003 – gemiddelde etmaaltemperatuur 18,7°C
- 3. 2019 – gemiddelde etmaaltemperatuur 18,5°C
- 4. 2006 – gemiddelde etmaaltemperatuur 18,5°C
- 5. 1976 – gemiddelde etmaaltemperatuur 18,4°C
- 6. 2020 – gemiddelde etmaaltemperatuur 18,3°C
- 7. 1995 – gemiddelde etmaaltemperatuur 18,2°C
- 8. 1983 – gemiddelde etmaaltemperatuur 18,2°C
- 9. 1994 – gemiddelde etmaaltemperatuur 18,0°C
- 10. 1947 – gemiddelde etmaaltemperatuur 18,0°C
1. 2018 – gemiddelde etmaaltemperatuur 18,9°C
De zomer van 2018 zal velen nog vers in het geheugen staan. Niet de extreme hitte van het jaar 2019 maar wel drie maanden die alle drie zeer warm, zonnig en extreem droog verlopen zijn.
Voor het eerst in de Nederlandse meethistorie is er zelfs een locatie waar de gemiddelde etmaaltemperatuur voor het eerst op 20.0°C beland is, iets wat we met het opwarmende klimaat hoogstwaarschijnlijk (en waarschijnlijk helaas?) nog vaker zullen gaan meemaken.
Met slechts 108 mm regen gemiddeld over het land heeft het jaar 2018 ook de meest droge zomer gemeten sinds 1906 en heeft enkel een iets vochtiger einde van de zomer een nog grotere droogte dan in rampzomer 1976 weten te voorkomen.
2. 2003 – gemiddelde etmaaltemperatuur 18,7°C
Zoals de oudere generatie zich de zomer van 1983 herinnert, zo zullen ‘oudere jongeren’ zich de zomer van 2003 herinneren: Een zorgeloze zomer zonder einde. Het meest opvallende aan de zomer van 2003 is het standvastige karakter waarbij er gedurende lange tijdvlakken sprake was van warm, droog en zonnig weer.
Dit karakter komt tot uitdrukking in het recordaantal warme dagen terwijl de zomer van 2003 ‘slechts’ op een 5e plek staat qua aantal zomerse en tropische dagen. Wel was er een hittegolf die maar liefst 14 dagen duurde waarvan er wel 7 tropisch verlopen zijn.
3. 2019 – gemiddelde etmaaltemperatuur 18,5°C
De zomer van 2019 is er één die niemand meer zal vergeten. Juni begon al met de warmste junimaand sinds het jaar 1901, alhoewel de warmte met name in de binnenlanden zat en slechts in kleine mate aan de kust.
De zomer werd in feite opgedeeld tussen drie extreem warme periodes: eind juni, eind juli en eind augustus. Tijdens de hete periode eind juli werden vele records met het grootste gemak gebroken.
Nederland doorbrak voor het eerst in haar meetgeschiedenis de onverslaanbaar geachte grens van 40°C op maar liefst twee dagen op een rij en in totaal 6 locaties. Het 75-jaar oude record van 38.6°C is er nu eentje uit een ver verleden.
4. 2006 – gemiddelde etmaaltemperatuur 18,5°C
De zomer van 2006 was er één van contrasten en velen zullen deze zomer waarschijnlijk herinneren als een topzomer die in mineur eindigde. Zowel juni als juli waren zeer zonnig, zeer droog en bijzonder warm. Augustus daarentegen verliep koel, donker en recordnat.
De hoge klassering is dus met name te danken aan de gemiddeld 22.3°C warme juli terwijl 17.4°C normaal is voor de maand. Ook juni was met 16.7°C tegenover 15.2°C warm te noemen. Augustus gooide met 16.4°C ten opzichte van 17.2°C roet in het eten. Ook viel er maar liefst driemaal zoveel regen als gemiddeld.
5. 1976 – gemiddelde etmaaltemperatuur 18,4°C
De zomer van 1976 was in alle opzichten bijzonder, tot op het punt dat mensen zelfs naar herfst en regen begonnen te verlangen. De zomer begon in feite namelijk al in april toen er al veelvuldig zomerse dagen werden gemeten en er amper neerslag viel. Dat patroon bleef de gehele zomer aanhouden waardoor er op een gegeven moment zelfs extreme droogte te verduren was.
Wat heet: 1976 is nog steeds het droogste jaar ooit gemeten. Landbouwoogsten mislukten, vele dieren overleden en op een gegeven moment is zelfs het leger ingezet om de bevolking hulp te bieden.
6. 2020 – gemiddelde etmaaltemperatuur 18,3°C
De zomer van 2020 is nog lopende dus zou eventueel nog een paar plaatsen kunnen dalen of stijgen. Het is in ieder geval onmogelijk voor het jaar 2020 nog uit deze top 10 te kukelen. Juni verliep extreem zonnig en was relatief warm. Daaropvolgende echter een kletsnatte en vrij koude juli waardoor het lange tijd onmogelijk leek dat 2020 nog een warme zomer kon worden.
Augustus draaide daarentegen alle rollen om met van 6 tot 13 augustus zelfs de warmste week ooit gemeten. In De Bilt was het overdag gemiddeld maar liefst 33.1°C! Meer dan voldoende om een plekje in deze top 10 te kunnen garanderen dus.
7. 1995 – gemiddelde etmaaltemperatuur 18,2°C
De zomer van 1995 was op Europees niveau tot dan één van de warmste ooit gemeten met zinderende hittegolven over het gehele continent. De zomer was zelfs zo warm dat enkel een extreem armoedige laatste anderhalve week van de zomer ervoor gezorgd hebben dat hij niet in de top 3 tot en met vandaag de dag beland is.
Hoe heet deze zomer was blijkt ook wel uit de zeewatertemperaturen. Op sommige plekken in de Middellandse zee schommelde deze rond de 30°C en zelfs de Noordzee bij Nederland bereikte op een gegeven moment zelfs een nog nooit vertoonde 22°C. Alsof je in een lauw bad duikt!
8. 1983 – gemiddelde etmaaltemperatuur 18,2°C
Op een gedeelde 7e plaats vinden we de zomer van 1983 die vooral bekend is omdat de zomer zonder extreme uitschieters verliep maar gelijktijdig ook zonder echte koude perioden verlopen is. Een soort mini variant van het Mediterrane klimaat waar we bijna allemaal zo van houden.
Samen met de wereldhits ‘Billy Jean’ en ‘Beat it’ van Michael Jackson is dit dus een zomer geworden die de wat ouderen onder ons waarschijnlijk nooit van ons leven meer zullen vergeten.
9. 1994 – gemiddelde etmaaltemperatuur 18,0°C
Ook de zomer van 1994 haalde een etmaalgemiddelde van exact 18 graden Celsius waardoor deze samen met de zomer van 1947 op een respectabele en gedeelde 9e plaats ooit gemeten staat. Zeker juni 1994 was een warme maand van formaat met een gemiddelde temperatuur die op maar liefst 21.4°C lag.
Hierdoor is het nog steeds één van de warmste maanden ooit gemeten. Ook in de rest van Europa was het warm met temperaturen boven de 35 graden in Zweden, 40 in Duitsland en 45 in Spanje.
10. 1947 – gemiddelde etmaaltemperatuur 18,0°C
We beginnen de lijst van top 10 warmste zomers in Nederland ooit gemeten met direct ook de oudste zomer van de lijst. Toch was de zomer van 1947 klimaattechnisch een legendarische zomer en heeft het tot deze door het KNMI gehomogeniseerd is lange tijd als warmste zomer ooit in de boeken gestaan.
In een tijdperk van global warming absoluut bijzonder en kijken we naar de klimaatgemiddelden is deze zomer nog steeds de grootste uitschieter naar boven ooit gemeten. Bijzonder: De winter van 1947 is nog steeds de koudste ooit gemeten. Wat een jaar!
