Het is misschien moeilijk voor te stellen als je er doorheen loopt, maar sommige Nederlandse steden zijn al vele honderden – en in een paar gevallen zelfs duizenden – jaren oud. Kortom, plekken met een rijke geschiedenis.
Maar welke steden zijn nu eigenlijk het oudst? We zochten het voor je uit, zodat we de onderstaande top 10 voor je samen konden stellen
Inhoudsopgave
1. Maastricht (ongeveer 500 voor Christus)
Maastricht is zonder twijfel de oudste stad van Nederland. De ouderdom van de stad is onder meer bewezen dankzij een vondst van een hobby-archeoloog, die met behulp van een metaaldetector verschillende gouden munten van Keltische afkomst in zijn Maastrichtse woonwijk op het spoor kwam.
Het is echter niet zeker of de locatie sinds de Keltische tijd doorlopend bewoond is geweest. Wat uit andere archeologische vondsten wel duidelijk is geworden, is dat Maastricht in ieder geval sinds 50 voor Christus doorlopend een plek is gebleven waar mensen woonden, werkten en handelden.
2. Nijmegen (19 voor Christus)
De meningen over de officiële start van Nijmegen zijn ietwat verdeeld. Sommige experts menen dat het jaar 19 voor Christus aangehouden dient te worden, omdat de Romeinen zich toen in het gebied vestigden en er een eerste nederzetting ontstond.
Anderen verwijzen echter doelbewust naar het jaar 70 na Christus, omdat de eerder gebouwde nederzetting tijdens de Bataafse opstand volledig werd verwoest en er een paar kilometer verderop een volledig nieuwe nederzetting ontstond.
3. Utrecht (50)
Op de plaats van het huidige Domplein in Utrecht bouwden de Romeinen rond het jaar 50 een castellum, zodat ze de noordgrens van hun rijk konden bewaken. Ook nadat de Romeinen eenmaal vertrokken waren, kreeg de stad regelmatig met roerige tijden te maken.
Zo streden de Friezen en de Franken regelmatig met elkaar over het bezit van Utrecht. Ondanks al dit soort strubbelingen hielden de bewoners er stand en ging het leven er ook in moeilijke tijden zo goed mogelijk door.
4. Zutphen (periode 100-200)
In de tijd dat ons land nog onder het bewind van een Romeinse keizer was, woonden er al mensen in Zutphen. Het is echter niet helemaal duidelijk wanneer de stad is opgericht, maar men schat dat het ergens tussen het begin van de 2de en 3de eeuw is geweest. Er zijn echter wel gedetailleerde gegevens over de stad teruggevonden over de periode rond het jaar 800.
Toen was Zutphen een grafelijk bestuurlijk centrum. Helaas ontkwam ook Zutphen niet aan plunderende en vernielende Vikingen. Aan het einde van de 9de eeuw besloot men dan ook om een ringburgwal om de stad aan te leggen, die van 3 omringende grachten werd voorzien, zodat aanvallers extra veelmoeite moesten doen om het stadscentrum te kunnen bereiken.
5. Aardenburg (174)
Archeologische vondsten hebben aangetoond dat er al in de steentijd mensen in het gebied van Aardenburg woonden. Maar pas vanaf het jaar 174 ontstond een serieuze nederzetting, toen de Romeinen er een castellum vestigden. Zo’n 50 jaar later verlieten de Romeinen dit fort om het later in de 3de eeuw toch weer tijdelijk in gebruik te nemen.
Net als in veel andere Nederlandse steden hielden de Vikingen in de 8ste eeuw flink huis in Aardenburg. Om de plaatselijke bevolking tegen nieuwe aanvallen te beschermen werd er een ringburgwal opgericht. Dit verklaart ook meteen de naam van deze stad (Aarden-burg).
Vanaf het bein van de 10de eeuw bleek het gevaar voor de Vikingen geweken te zijn en ontwikkelde de stad zich tot een van de 17 florerende Vlaamse Hanzesteden.
6. Deventer (768)
Waar het bij sommige van de Nederlandse steden soms een beetje gissen is wanneer ze precies zijn ontstaan, is dat in het geval van Deventer behoorlijk duidelijk. In het jaar 768 stak de Angelsaksische missionaris Lebuïnus de rivier de IJssel over en liet op de plek van de huidige Grote of Lebuïnuskerk in Deventer een houten kerkje bouwen.
Rondom dat kerkje kwam al snel een levendige samenleving op gang. Hierdoor kreeg Deventer steeds meer de kenmerken van een echte stad. Het is in dat kader niet uitgesloten dat Deventer ook de eerste Nederlandse plaats was, die in de middeleeuwen officieel stadsrechten toebedeeld kreeg.
7. Middelburg (rond 800)
Op de plek van de huidige binnenstad van Middelburg lag al een ringburgwal. Iets dat je vandaag de dag nog steeds terug kunt zien aan het ronde stratenpatroon in het centrum van de stad. Waarom die burgwal op die plek gebouwd werd is echter niet duidelijk.
Het zou een bescherming tegen aanvallende Vikingen geweest kunnen zijn. Maar het is ook goed mogelijk dat dit verdedigingswerk juist in opdracht van de toenmalige Vikingkoning Harald was gerealiseerd. Laatstgenoemde koning kreeg in het jaar 841 namelijk het Zeeuwse Walcheren in bruikleen van keizer Lotharius.
8. Tiel (rond 850)
Dat Tiel zichzelf officieel een stad mocht gaan noemen is eigenlijk een geluk bij een ongeluk. Het nabij gelegen Dorestad, ter hoogte van het huidige Wijk bij Duurstede, werd dusdanig grondig door Vikingen geplunderd en verwoest, dat all handelsactiviteiten eigenlijk als vanzelf opschoven naar Tiel.
Pas nadat de stad in het jaar 896 tolrechten had gekregen van de Frankische koning Zwentibold werd het in de 2 daarop volgende eeuwen een echte internationale handelsstad. Er waren destijds handelsbetrekkingen met zowel het machtigere Keulen in Duitsland alsook met Engeland.
9. Stavoren (11de eeuw)
Eigenlijk gaat de geschiedenis van Stavoren veel verder terug dan de 11de eeuw waarin het officieel stadsrechten kreeg van de Friese graven. Uit archeologische vondsten is namelijk duidelijk geworden dat er rond 300 oor Christus al mensen in dat gebied woonden.
Om Stavoren uiteindelijk ook echt stadsrechten te mogen verlenen, moest de Friese graaf daarvoor eerst toestemming vragen aan keizer Hendrik V. Nadat dit staatshoofd met het plan had ingestemd, ontwikkelde Stavoren zich tot een belangrijke handelsstad, waar schippers en kooplui met elkaar in contact konden komen.
10. Hulst (12de eeuw)
De vestingstad Hulst ligt in de gemeente Zeeland, vlakbij de Belgische grens. Vanwege het grote aantal Belgen dat er geregeld vertoeft, wordt het ook wel de meest Vlaamse stad van Nederland genoemd. Het huidige Hulst begon in de 11de eeuw als een eenvoudige nederzetting ter hoogte van de huidige Grote Markt.
De plaats heette toen nog Hulust, wat afgeleid is van Hulstbos. In het jaar 1180 kreeg de nederzetting van de Vlaamse graaf Filips van den Elzas officieel stadsrechten toegekend. Het gevolg daarvan was dat Hulst zich in de daarop volgende jaren tot een bloeiende handelsstad ontwikkelde.
