Afrika wordt ook wel het mooiste continent van de wereld genoemd. In het noorden ligt de imposante Sahara woestijn, en ten zuiden hiervan liggen de vele tropische regenwouden.
Het zuiden en het oosten van Afrika bestaan voor het grootste deel uit droge grasvlakten met hier en daar bomen en struikgewas, savannen genoemd.
Ieder gebied heeft zijn eigen flora en fauna. Wat de 30 mooiste en meest interessante dieren zijn van dit prachtige continent, lees je hier!
Inhoudsopgave
- 1. De Afrikaanse Olifant
- 2. Het Luipaard
- 3. De Leeuw
- 4. De Giraffe
- 5. De Neushoorn
- 6. De Mandril
- 7. De Lemuur
- 8. De Gnoe
- 9. De Okapi
- 10. De Struisvogel
- 11. Grijze Kroonkraanvogel
- 12. De Chimpansee
- 13. De Hyena
- 14. Het Nijlpaard
- 15. De Zebra
- 16. De Black Mamba
- 17. De Grote Koedoe
- 18. De Schoenbekooievaar
- 19. De Guereza
- 20. De Galago
- 21. De Springbok
- 22. De Rode Duiker
- 23. Het Oranjeborssuikerbekkie
- 24. De Kaapse Springhaas
- 25. De Grijze Roodstaart Papegaai
- 26. De Mopane rups
- 27. Het Stokstaartje
- 28. De Augrabies Hagedis
- 29. De Flightless Dung Beetle
- 30. De Landschildpadden
1. De Afrikaanse Olifant

Ooit waren er meer dan 300 verschillende soorten olifanten, maar door ontbossing en stroperij zijn alleen de Afrikaanse en Aziatisch olifant nog over. De Afrikaanse olifanten leven alleen nog in Zuid-Afrika, in kleine familiegroepen van maximaal 10 olifanten.
Het zijn emotionele en intelligente beesten en daarom zijn de vrouwtjesolifanten de baas en leven de mannetjes buiten de groep. Olifanten hebben inderdaad een heel goed geheugen. Ze eten voornamelijk bladeren en fruit.
Bekende olifanten zijn Jumbo, de Soedanese savanneolifant die in 1860 in gevangenschap geboren werd en in de Londense dierentuin vastgehouden werd en Dumbo, het olifantje met zulke grote oren dat het ermee kon vliegen.
2. Het Luipaard

Met een topsnelheid van rond de 60 km per uur is het luipaard een van de snelste viervoeters op aarde. De grote katachtige leeft solitair en gaat er het liefste ’s nachts op uit om te jagen. Het menu bestaat uit vlees, en de jonge springbok is favoriet.
Het luipaard heeft korte, krachtige poten, een lange staart en een lang soepel lijf. Het luipaard leeft meestal in redelijk territorium, met voldoende schuilplaatsen en voer. Voor de rest is hij niet zo kieskeurig: de woestijn, savanne of het bosgebied.
De reden dat ze met uitsterven bedreigd worden zijn de prachtige gevlekte pels en het feit dat hij behalve springbok ook graag koeien, schapen en kippen eet, waar de boeren niet blij mee zijn.
Bekende Luipaarden zijn Sabor van Tarzan en Bagheera uit Jungle boek.
3. De Leeuw

Koning van de Jungle. De leeuw is de enige van de grote katachtige die in familieverband leeft. Een groep bestaat meestal uit 30 beesten, die zich in kleinere groepjes voortbewegen. De leeuw is behalve enorm sterk en imposant ook enorm lui.
Ze volgen de groep antilopen, herten en buffels, het lopende buffet. Het zijn de leeuwinnen die meestal in een groepje op eten jagen, terwijl de mannen meestal in de zon liggen te luieren en met een half oog op de kinderen passen.
Bekende Leeuwen zijn natuurlijk de Leeuw van Oranje, Loeki de Leeuw, en Clarence, de schele leeuw die de hoofdrol speelde in zijn eigen film.
4. De Giraffe

De majestueuze giraffe is een kunstwerk op zich. Wist je dat de nek van een giraffe wel 2 meter lang kan worden en meer dan 230 kilo kan wegen? Toch heeft de giraffe net als alle andere zoogdieren maar 7 nekwervels.
Waarom de giraffe zo’n lange nek heeft is niet bekend. Sommigen zeggen dat het is om bij de beste blaadjes te komen, anderen beweren weer dat een lange nek beter is voor het nekworstelen en om de vrouwtjes te imponeren.
Giraffen zijn groepsdieren en in tegenstelling tot de luie leeuw slaapt een giraffe maar 2 tot 5 uur per dag. De giraffe kan goed zien, gemiddeld ruiken, en heeft een tong van ongeveer 45 cm en kan in tijd van nood een maand zonder water.
Bekende giraffen zijn de giraf van Dikkertje Dap en Destinee uit Madagaskar.
5. De Neushoorn

De Afrikaanse neushoorn bestaat al meer dan 50 miljoen jaar. Dit grote oerbeest kan tot op 2.500 kg wegen en eet per dag 60 kg aan bladeren en takjes, en drinkt zo’n 60 liter water per dag om het weg te spoelen.
De hoorn is in principe gemaakt van dezelfde substantie als onze nagels. Deze hoorn kan wel 7 kg wegen en sommige mensen denken dat deze een geneeskrachtige werking heeft. Door het continue grazen en schrapen van de hoorn krijgt de hoorn zijn puntige vorm.
Neushoorns leven het liefst alleen. Het laatste wilde witte neushoornmannetje is helaas dit jaar gestorven, de zwarte neushoorn wordt ook met uitsterven bedreigt.
Bekende neushoorns zijn Sudan, die onlangs is overleden na een leven in Beekse Bergen en zijn nakomeling uit kunstmatige inseminatie, baby Ravy, geboren oktober 2020.
6. De Mandril

De Mandril is de aap met een blauwachtige snuit, een knalrode neus, een gele baard en enorme hoektanden. De mannetjes apen kunnen wel 85 cm groot worden. Het is de grootste aap ter wereld. De mandril leeft in de regenwouden van Centraal en West Afrika.
Ze leven in grote groepen met soms wel 200 apen en zijn zeer sociaal. Ze eten voornamelijk fruit, zaden, insecten, vogeleieren en wormen.
Rafiki uit de Lion King is een bekende mandril.
7. De Lemuur

De lemuur -of maki – is een halfaap die alleen op het eiland Madagaskar voorkomt. Ze springen de hele dag van boom tot boom.
Van lemuren wordt ook wel gezegd dat ze één van de meest intelligente apensoort is, omdat ze hun eigen gereedschap maken en een heel goed geheugen hebben. Op het menu staan fruit, noten, bladeren, bloemen en kleine insecten zoals spinnen.
De bekendste lemuren zijn King Julian XIII en zijn gevolg uit Madagascar.
8. De Gnoe

De gnoe komt alleen in het noordelijke randje van Zuid-Afrika voor. Een gnoe lijkt een beetje op een stier, maar is de gespierde neef van de antilope. Ondanks hun imposante hoorns hebben zij de bescherming van de grote nummers nodig en ze leven daarom in hele grote groepen.
Gnoes eten vooral gras en zijn daarom continue in beweging. Lopend van grasvlakte naar grasvlakte leggen ze per jaar wel 1400 km af. De migratie van de gnoes is een geweldig evenement en wordt altijd gevolgd door leeuwen, cheeta’s en hyena’s, die erop toezien dat de zwakste dieren van de groep verwijderd worden, en een hoop natuurfilmers.
In de film The Wild wordt koala Nigel tijdelijk door een kudde gnoes als koning uitgeroepen, maar dit loopt niet zo goed af.
9. De Okapi

De okapi lijkt nog het meest op een kruising tussen een paard en een zebra. De billen en poten zijn gestreept, het lichaam lijkt op dat van een paard en het hoofd van een hert en zijn een verre neef de giraffe.
Ook de okapi wordt met uitsterven bedreigd en komt alleen nog in de regenwouden van Congo voor. Al wandelend in middelgrote groepen eten ze met hun helblauwe tong de bladeren van de bomen en hun stappenteller telt meestal rond de 2 tot 4 km per dag.
In Safaripark Beekse Bergen is vorig jaar juni okapibaby Guus geboren en in Diergaarde Blijdorp woont de kleine okapi Mhina, dochter van M’buti en pappa Ngwani.
10. De Struisvogel

Struisvogels zijn imposante, niet vliegende vogels. Het zijn de grootste vogels ter wereld en kunnen een lengte van maximaal 3 meter hoog bereiken en dik 150 kg wegen. Ze kunnen heel hard rennen en een topsnelheid van 70 km per uur bereiken.
Hun poten zijn hun belangrijkste wapen. De poten zijn voorzien van vlijmscherpe klauwen en ze zijn sterk genoeg om met een goed gemikte trap een volwassene tegen de vlakte aan te werken en een leeuw te doden. Ze eten bladeren, zaden, wortels, insecten, en soms ook hagedissen en slangen.
Struisvogels zijn de enige vogels waar de mannetjes een penis hebben, en ze steken hun kop niet in het zand bij gevaar, maar gaan plat op de grond liggen.
11. Grijze Kroonkraanvogel

De grijze kroonkraanvogel leeft op de oevers van de rivieren in het oosten en zuiden van Afrika. Ze hebben schitterende kleuren, maar staan vooral bekend om hun goud gekleurde hanenkam en knalrode lellen.
De kroonkraanvogel is de enige kraanvogel die ook wel eens in bomen zit, op zoek naar insecten en hagedissen om te eten. Hun menu bestaat voornamelijk uit kikkers, vissen, gras en zaden. Het paringsritueel is een hele show waarbij geschreeuwd, gedanst en gesprongen wordt.
De grijze kroonkraanvogel is uitgeroepen tot het nationale symbool van Oeganda en staat op de vlag van Oeganda afgebeeld.
12. De Chimpansee

Tussen het DNA van de chimpansee en dat van de mens zit maar 1.5% verschil! Chimpansees zijn zeer sociale dieren die in grote groepen leven en het liefst in de bossen wonen. Ondanks dat het goede klimmers zijn en ze hun slaapnesten in de bomen maken blijven ze overdag het liefst op de grond.
Er zijn heel veel chimpansees die beroemd zijn geworden. De chimp die in de Tarzan film uit 1930 Cheeta speelde is in 2011 op 80-jarige! leeftijd overleden. De 4-jarige chimp Ham werd in 1961 beroemd toen hij als eerste chimp door de Amerikanen de ruimte werd ingeschoten.
Micheal Jackson had een chimpansee als huisdier. Hij gaf hem een luier, een privébabysitter, nam het beest mee op tour en Bubbles had zijn eigen vertrek in Neverland. Maar omdat apen geen huisdieren zijn is Bubbles later verhuisd naar het apenopvangcentrum in Florida.
13. De Hyena

De gevlekte hyena is het meest voorkomende grote roofdier van Afrika. De hyena leeft in een groep, dat een clan wordt genoemd. Er geldt een strikte rangorde en net als bij veel andere slimme diersoorten zijn de vrouwtjes de baas en wonen de mannetjes buiten de groep.
Hyena’s zijn nachtdieren en hun specifieke gejank en gehuil kan tot op 5 km afstand gehoord worden. In The Lion King spelen drie hyena’s mee Shenzi, Ed en Banzai. Ze hebben de rol van slechteriken.
14. Het Nijlpaard

Nijlpaarden leven voornamelijk in het zuidelijk deel van Afrika, overal waar maar water is en gras om te eten. Nijlpaarden zijn meer verwant aan walvissen en dolfijnen dan aan paarden, maar hebben hun naam te danken aan hoe hun kop eruitziet als ze in het water dobberen.
Ze kunnen moeiteloos 5 minuten onder water blijven en onder water slapen waarbij ze zonder wakker te worden om de 5 minuten naar boven komen om adem te happen. Nijlpaarden zijn bijzonder territoriaal en de meest agressieve zoogdieren van Afrika. Jaarlijks vallen er meer doden als gevolg van nijlpaard-aanvallen dan van leeuwen of slangen.
Het bekendste nijlpaard is Hippopotamus, dat dansend in haar Hawaï rokje in de film Fantasia wereldberoemd werd.
15. De Zebra

Zebra’s leven in grote groepen op de uitgestrekte savannen in Zuid-Afrika, en migreren vaak samen met de Gnoes naar de verschillende grasvlaktes. De zebra heeft een zwarte huidskleur en dus witte strepen.
Het zwart-witte strepenpatroon is uniek en dient voor camouflage; wanneer zebra’s op de vlucht zijn is het door al die dansende strepen voor roofdieren moeilijk te zien waar het ene beest eindigt en het andere begint.
We kennen natuurlijk allemaal Marty de zebra uit Madagaskar en Khumba, de zebra uit de gelijknamige film die dacht dat hij een racepaard was.
16. De Black Mamba

De mamba is de meest giftige slang van alle slangen in Afrika. Ze hebben een zeer krachtig gif wat het zenuwstelsel aantast waardoor je verlamd wordt. Er zijn drie soorten groene mamba’s die in de bomen leven en 1 zwarte mamba, die op de grond leeft.
De zwarte mamba is niet echt zwart, de naam verwijst naar de blauw zwart gekleurde binnenkant van zijn bek. De zwarte mamba is zeer agressief en kan met een snelheid van 20 km per uur vooruit schieten.
Black mamba is ook de naam van een populaire class B synthetische cannabis drugs, maar het wordt -net als voor de slang- sterk afgeraden hiermee in direct contact te komen omdat de gevolgen schadelijk zijn voor de gezondheid en de dood tot gevolg kan hebben
17. De Grote Koedoe

De grote koedoe behoort tot de grootste antilopesoort ter wereld. De mannelijke koedoe heeft een set prachtige gedraaide hoorns die wel een meter lang kunnen worden, bedoelt als verdedigingsmiddel tegen roofdieren.
De Grote Koedoe vrouwtjes leven in sociale groepen van maximaal 25 dieren. De mannetjes leven solitair en komen alleen naar de groep in het paarseizoen. De Koedoe blijft bij gevaar eerst stokstijf staan, maar springt dan weg met sprongen van wel 2.5 meter. Door zijn prachtige gewei is de Grote Koedoe een gewild doel voor jagers.
De bekendste grote koedoe is de dode grote koedoe: Het roodachtige draadjesvlees is een must op de Afrikaanse braai.
18. De Schoenbekooievaar

De schoenbekooievaar ziet er meer dan vreemd uit. De schoenvormige snavel kan wel 23 cm lang worden. Ze komen voor in de moerasgebieden van Ethiopië, Oeganda en Zambia en worden met uitsterven bedreigd.
Hun jachttechniek lijkt erg op dat van onze ooievaar: ze staan stil en wanneer een hapje voorbij komst slaan ze razendsnel toe. Ze eten kleine dieren, zoals ratten, waterslangen, hagedissen en allerlei soorten vis.
19. De Guereza

De Guereza of Oostelijke Franjeaap vind je in de bosrijke gebieden tussen Oost-Nigeria en Kenia. Deze bijzonder uitziende franjeaap heeft een zwart lichaam met lange witte haren op zijn rug en een hele lange staart.
De franjeaap kan tot 71 cm groot worden en weegt zo’n 13-14 kg. Ze leven in vrij kleine groepen met 3 tot 15 apen. Hun lange staart helpt ze bij het slingeren van tak naar tak. Op de menukaart staan bladeren, fruit en zaden.
20. De Galago

De Galago’s worden ook wel liefkozend “bushbabies” genoemd en wonen in de bosrijke gebieden van Oost Afrika. Het zijn kleine aapjes, maximaal 40 cm. De dwerggalago wordt nog geen 10 cm lang. Ze hebben een bruine of grijsgekleurde vacht en relatief lange oren, waardoor ze inderdaad heel goed kunnen horen.
Het zijn nachtdieren en hun grote ogen zorgen ervoor dat ze ook ’s nachts prima kunnen zien. Ze kunnen sprongen van dik 2 meter maken en brengen het grootste deel van hun tijd door in bomen, op zoek naar fruit en insecten.
21. De Springbok

De springbok (Antidorcas marsupialis) is een middelgrote antilopesoort. Zoals zijn naam al doet vermoeden, maakt het beest hoge sprongen, waarbij hij met 4 poten tegelijk van de grond afkomt.
De springbok is een van de meest voorkomende antilopes in het droge, middengedeelte van Zuid-Afrika, en ze worden ook wel gefokt voor hun vlees.
De bekendste springbok is de citrus springbok voor op de braai en de springboksteak met veenbessensaus.
22. De Rode Duiker

De kleine antilopesoort met de naam ‘Rode Duiker’ ziet er absoluut bizar uit. Het beestje heeft een schofthoogte van 40 cm, een roodoranje-bruine vacht met lange, ruige nekharen, een kromme rug en de sprieterige voorpoten zijn langer dan de achterpoten.
Ze leven in paartjes in de bossen en struwelen in Zuidoost-Afrika en zijn niet lekker op de bbq.
23. Het Oranjeborssuikerbekkie

Dit mooi gekleurde vogeltje met zijn typisch Zuid-Afrikaanse naam woont in het Fynbos in het zuidwesten van Zuid-Afrika. Het mannetje heeft een glanzend blauwgroen kopje en een oranje borst, die overloopt naar geel en paarsachtig.
Het oranjeborssuikerbekkie voedt zich met insecten, spinnen en nectar. Ze leven in groepen van wel honderd vogeltjes.
24. De Kaapse Springhaas

De Kaapse Springhaas is geen haas maar een knaagdier. Hij heeft zijn holen voorzien van een groot gangenstelsel en leeft in het oosten en zuiden van Afrika.
De Springhaas heeft krachtige achterpoten en hele korte voorpootjes net zoals een kangoeroe en kunnen wel 3 meter ver springen.
De springhaas kan tot 40cm groot worden en 4 kg wegen. De vacht is zandkleurig en de haas-oren en lange katachtige staart zijn zwart.
25. De Grijze Roodstaart Papegaai

Deze papegaai heeft een zilvergrijs verenkleed en een rode, korte staart. In Midden-Afrika komen deze papegaaien voor aan de randen van tropische regenwouden, mangroven en de vochtige savannen.
Deze vogel is een echte boomvogel en woont in grote groepen bij elkaar. Ze kiezen een partner voor het leven en zorgen samen voor hun jongen. Per dag kunnen ze wel 50 km vliegen, op zoek naar vruchten, zaden, noten, bloemen en insecten om te eten.
De Grijze Roodstaartpapegaai wordt ook veel in gevangenschap gehouden. Het is een papegaaiensoort die bekend staat om hun ‘spraakvermogen’. Helaas is eenzame opsluiting een psychische straf voor deze schuwe boomvogel en leidt de stress vaak tot het obsessief plukken van veren.
26. De Mopane rups

De Mopane rups is de rups van de nachtpauwoog vlinder, die ook op de heiden in Nederland en België te vinden is. De mopane rups leeft in de mopane bomen in het zuiden van Afrika.
Alhoewel het beest niet echt mooi is en ook de vlinder saai van kleur is kom je deze rupssoort veel tegen…in de Afrikaanse keuken. Gebakken met tomaten, ui en knoflook een echte delicatesse!
27. Het Stokstaartje

Stokstaartjes heten ook wel Meerkatten en leven in de Kalahari- en Namib-woestijnen, Mozambique en Zimbabwe. Ze behorentot de familie van mangoesten. Een ‘menigte’, ‘clan’ of ‘bende’ is de verzamelnaam voor een groep stokstaartjes die meestal uit zo’n 20 tot 50 leden bestaan.
Ze eten bladeren, bloemen, vruchten, insecten en vogeleieren en hoeven maar weinig te drinken. Ze planten zich het hele jaar voor en ruïneren soms akkers en tuinen. De grappig ogende beestjes worden soms beschouwd als een plaag.
Het bekendste stokstaartje is Timon, die in de film The Lion King vele avondturen uithaalt.
28. De Augrabies Hagedis

Overal in Zuid-Afrika kom je kleine hagedissen tegen. Maar de Augrabies Hagedis, oftewel Broadley’s platte hagedis, kom je vooral bij de Augrabies Waterval aan de Oranje rivier in Zuid-Afrika voor.
Deze prachtig gekeurde hagedis is ongeveer 10 cm lang en de mannetjes hebben de kleuren van de regenboog; gele poten, blauwe kop, groen lijf en een oranje staart. De vrouwtjes zijn saai grijsbruin. Ze hangen uren op de granieten rotsblokken in de zon. Ze eten de vervelende zwarte vliegen.
Deze zelf activerende, regenboog-gekleurde vliegenvanger wordt veel gefokt en zie je net als de minder mooi gekleurde gecko’s in veel huishoudens langs de muren schieten.
29. De Flightless Dung Beetle

Dit insect is nog geen 5 cm groot en is het enige insect wat in Zuid-Afrika een eigen verkeersbord heeft. De mestkever kan niet vliegen en is steeds op zoek naar verse mest op om er ballen ter grootte van een tennisbal van te rollen om ze vervolgens naar de plek te brengen waar hij ze wil hebben. De verse mestbal dient als voedsel voor hun larvenbabies en voor hunzelf.
Ze lusten alleen verse olifantenmest en daarom mogen automobilisten in het Addo Nationaal Park de verse olifantenmest niet plat rijden. Deze mestkever wordt ook wel de krachtpatser van Zuid-Afrika genoemd omdat hij zijn leven totaal in dienst heeft gesteld aan het opruimen van de poep van het grootste landwezen op het continent.
30. De Landschildpadden

Afrika heeft verschillende soorten schildpadden. De Afrikaanse moerasschildpad en de doosschildpadden worden gemiddeld 20 cm groot en vind je door heel Afrika, vooral bij de altijd gevulde waterplaatsen.
De meeste landschildpadden in Zuid-Afrika zijn 10 tot 25 cm groot De schilden hebben prachtige kleuren en patronen, en geen schildpad is hetzelfde. Ze vallen heel slecht op in het landschap, maar je ziet ze in het zuiden van Zuid-Afrika regelmatig de weg oversteken.
Alhoewel landschildpadden op de lijst van beschermde diersoorten staan worden ze helaas nog vaak gevangen en als huisdier verkocht.
Franklin is een bekende tekenfilmschildpad die veel op avontuur gaat en alhoewel het niet helemaal duidelijk of Donatello, Raphael, Leonardo en Michelangelo echt uit Afrika komen is de kans groot dat deze Teenage Mutant Hero Turtles voorouders van het Afrikaanse continent hebben.