Het zal je verbazen hoeveel kunstmatige eilanden tegenwoordig worden gebouwd; van Japan tot Dubai en Qatar – overal ter wereld zijn er wel door mensen gemaakte eilanden te vinden. Maar wat is het grootste kunstmatige eiland ter wereld?
Het grootste kunstmatige eiland ter wereld is ons eigen Flevoland. Oftewel, je vindt deze interessante recordhouder erg dicht bij huis. Hoe is dit grote stuk water dan precies een eiland geworden, en wat zijn kunstmatige eilanden precies? Lees snel verder om er meer over te leren.
Inhoudsopgave
- Wat is een kunstmatig eiland?
- Hoe wordt land drooggelegd?
- Hoe is het water dat nu Flevoland is, drooggelegd?
- Wat was de reden van het droogmaken van Flevoland?
- Wat is het verschil met Flevoland toen en nu?
- Wat zijn de op één na en op twee na grootste kunstmatige eilanden?
- Welk land heeft het meeste water drooggelegd?
- Nederland waterland
Wat is een kunstmatig eiland?

Een kunstmatig eiland is eenvoudig uitgelegd een stuk land dat omringd is met water, dat met menselijke hand geschapen is. Denk hierbij aan het bouwen van een luchthaven op zee (zoals het Kansai International Airport in Japan), of aan elkaar geplaatste vlotten (zoals The Pearl in Qatar).
Een van de meest gebruikte manieren om zelf een eiland te creëren, is echter het droogleggen van land. Dit is ook hoe Flevoland ontstaan is.
Hoe wordt land drooggelegd?
Droogmakerij is een oude Nederlandse kunst; eentje die we al vanaf de 11e eeuw begonnen te ontdekken. De meest gebruikte manier om een meer droog te leggen, is tegenwoordig door middel van pompen. Dit wordt als volgt gedaan:
Eerst wordt er een rinkdijk om het meer gebouwd, waarna er een ringvaart gegraven wordt rondom deze dijk. Vervolgens pompen ze het water uit het meer de ringvaart in totdat het volledig droog ligt. Nu heb je een droog gelegd meer!
Hoe is het water dat nu Flevoland is, drooggelegd?

Is Flevoland dan ook op deze manier drooggelegd? Op een bepaalde manier wel, ja. Echter, de werken aan het droogleggen van Flevoland zijn al begonnen in 1918, waardoor men gebruik diende te maken van andere technologie dan waar we nu over beschikken.
Een van de methodes die men gebruikte, is het aanleggen van dijken. De Afsluitdijk heeft een belangrijke rol gespeeld in het droogleggen van Flevoland en heeft nog steeds een belangrijke rol in ons land.
Na het afsluiten van de Noordzee, werd Nederland het IJsselmeer rijker. Vervolgens werden er mettertijd meer wateren drooggelegd door onder andere gebruik te maken van elektrische gemalen, pompstations die op een elektromotor werken en zo het waterpeil konden beïnvloeden – een uitvinding die, al zij vaak het met modernere technieken, nog steeds gebruikt wordt.
Wat was de reden van het droogmaken van Flevoland?
Er zijn meerdere redenen die een rol speelden bij het droogmaken van Flevoland. Natuurlijk was landwinning een belangrijke motivatie; Nederland kon meer grond gebruiken om te wonen en landbouw te verrichten.
Een andere, toch wat naargeestige reden, die men toen had om deze stap te zetten, was de Watersnoodramp in 1916. Dankzij deze ramp was er in de Nederlandse politiek een grotere voorstand om het water beter onder controle te krijgen, nog maar te zwijgen over de vele boeren en burgers die een nieuwe plek nodig hadden om hun leven voort te zetten.
Dit alles leidde tot de Zuiderzeewet, waarin men overeenkwam om de Zuiderzee in te polderen. Het plan werd uitgevoerd door de Dienst der Zuiderzeewerken en duurde in totaal ongeveer driekwart eeuw. Sinds 1986 staat Flevoland bekend als het grootste kunstmatige eiland ter wereld.
Wat is het verschil met Flevoland toen en nu?

In de vijfenzeventig jaar die het droogmaken van Flevoland geduurd heeft, is er veel gebeurd. Wie oude zwartwit-foto’s of beeldopnamen vindt van het landschap over de jaren heen, zal van meren, naar polders, naar hardwerkende arbeiders met scheppen en kruiwagens gaan, om uiteindelijk aan te komen bij de eerste beelden van Flevoland: kale grond met een bord waarop staat: “Lelystad”.
Dit is een groot verschil over de jaren heen. Momenteel is Flevoland een geliefde toeristische trekpleister, met ontzettend mooie natuur, waterrijke omgevingen en een relatief lage bevolkingsdichtheid; de oppervlakte van 970 vierkante kilometers heeft een bevolking van ongeveer 400.000 inwoners.
Interessant is ook dat Flevoland gemiddeld ongeveer 5 meter onder zeeniveau ligt, met enkele plekken die zelfs een laagte hebben van -7 meter. Een andere interessante verandering, is dat het stadje Urk eerst nog zelf een eiland was, maar nu een deel uitmaakt van het grootste kunstmatige eiland ter wereld.
Wat zijn de op één na en op twee na grootste kunstmatige eilanden?
Na Flevoland is het grootste kunstmatige eiland ter wereld de Amwaj Eilanden, dicht gelegen bij Bahrein, een klein koninkrijk in de Perzische Golf. Het drie vierkante kilometer grote eilandgroepje is gebouwd in relatief ondiepe wateren en biedt alles wat men nodig kan hebben om er een gemeenschap op te bouwen; denk hierbij aan woningen, commerciële terreinen en toeristische plekken die voorzien zijn van hotels.
Het grootste kunstmatige eiland dat puur gebouwd is voor één specifiek doel, moet de luchthaven Kansai International Airport zijn, gelegen in Japan. Deze luchthaven was een van de meest intense bouwprojecten uit moderne tijden en heeft waarschijnlijk tegen de 15 miljard dollar gekost. Met succes, want de luchthaven wordt nog steeds veel gebruikt.
Welk land heeft het meeste water drooggelegd?
Nederland heeft dus het grootste kunstmatige eiland ter wereld. En met onze vele technologie die water in toom houdt, en de vele verzoeken om hulp vanuit het buitenland wanneer ze met water worstelen, zijn wij dan ook niet de grootste droogleggers die de wereld kent?
Dat dan helaas niet. Het land dat de grootste oppervlakte landaanwinning heeft, is China. Met wel zeker 12.800 vierkante kilometer aan drooggelegd land, zijn zij toch echt de nummer 1 ter wereld. Met onze 7.150 vierkante kilometer, staat Nederland echter nog wel op een mooie tweede plek, gevolgd door de VS met 4.452 vierkante kilometer.
Nederland waterland

Kortom: je kunt van Nederland houden of juist niet, maar één ding is niet te ontkennen: hier weet men raad met water. Flevoland is hier een decennia oud bewijs voor.
Het is ook niet gek dat een land dat voor een groot deel onder waterniveau ligt, vaak de strijd aan heeft moeten gaan met de enorme natuurkracht. En Flevoland is een mooi voorbeeld van hoe veel we met onze waterbouwkunde kunnen bereiken – in begin 20e eeuw al. Het kan de fantasie alleen maar prikkelen wat we in de toekomst allemaal wel niet zullen bereiken.