Complottheorieën die suggereren dat een kwaadaardige wereldwijde elite de touwtjes in handen heeft, zijn sinds het begin van de coronacrisis alleen maar gegroeid. De Nederlandse geheime dienst, AIVD, waarschuwt in een recent rapport voor de gevolgen die deze groeiende trend kan hebben voor de samenleving.
Volgens de rapportage geloven meer dan 100.000 Nederlanders in deze theorieën. De AIVD uit zorgen over een mogelijke afscheiding van deze groep van de maatschappij, wat aanzienlijke gevolgen kan hebben.
Inhoudsopgave
Toename Tijdens Coronaperiode
De populariteit van deze complottheorieën heeft volgens de AIVD een stroomversnelling gekend in de coronaperiode. Er wordt gesuggereerd dat het coronavirus bewust is ontwikkeld en verspreid door een kwaadaardige groep leiders. Deze groep zou de macht over grote bedrijven, de media en de wetenschap hebben, met als uiteindelijke doel wereldwijde controle.
Het World Economic Forum van Klaus Schwab en Forum voor Democratie van Thierry Baudet worden vaak genoemd als voorstanders van deze theorieën.
Aanjagers van Complottheorieën
De AIVD stelt dat er ongeveer 20 aanjagers van complottheorieën zijn in Nederland. Ze beschrijven deze personen als ‘wendbaar’, in staat om de theorieën aan te passen aan actuele gebeurtenissen. Onderwerpen zoals de oorlog in Oekraïne en zelfs het treinongeval bij Voorschoten worden erbij betrokken.
Ondanks de populariteit van deze theorieën, benadrukt de AIVD dat de 100.000 aanhangers voornamelijk zijn geteld op basis van likes en commentaren op social media. Dit betekent dat het werkelijke aantal waarschijnlijk hoger ligt.
Gevolgen van Complottheorieën
Volgens de AIVD hebben de complottheorieën al geleid tot online bedreigingen en daadwerkelijke incidenten. Denk hierbij aan brandstichting bij GGD-locaties en het openbaar maken van adresgegevens van wetenschappers.
“De onvrede onder burgers, aangevoerd door zaken zoals de toeslagenaffaire, bevingsschade in Groningen, stikstofdiscussie en asielcrisis, voeden de populariteit van deze theorieën,” aldus het rapport van de AIVD.
Oproep tot Waakzaamheid
De AIVD roept op tot waakzaamheid, gezien de potentieel gevaarlijke gevolgen van de groei van deze beweging. Hoewel de aanjagers van de groep niet expliciet aanzetten tot geweld, kan hun invloed wel tot dergelijke gevolgen leiden. Hierbij worden recente gebeurtenissen zoals de poging tot een moordaanslag op premier Mark Rutte en een bedreiging aan het adres van D66-leider Sigrid Kaag aangehaald als voorbeelden.
Soevereinen en Geweldsdreiging
De dienst waarschuwt voor het ‘mogelijke risico’ dat aanhangers van de theorie zich als ‘soevereinen’ zouden kunnen afkeren van de samenleving. Indien zij zich onttrekken aan hun burgerlijke plichten, zoals het betalen van belasting, kan dit leiden tot conflict en voor sommigen zelfs een legitimatie van geweld vormen.
“Soortgelijke bewegingen, zoals de Duitse Reichsbürger en de Amerikaanse sovereign citizens, vormen op dit moment een reële geweldsdreiging”, waarschuwt de AIVD.
Kritiek op de Overheid
Ondanks de zorgwekkende conclusies van het rapport, benadrukt de AIVD dat kritiek op de overheid niet alleen toegestaan is, maar zelfs noodzakelijk. Het kwaadaardige narratief is volgens de dienst echter ‘feitelijk onjuist’ en ondermijnt het vertrouwen in de overheid en tussen burgers onderling.
“De democratische rechtsorde is weerbaar. Het is onwaarschijnlijk dat deze zomaar uit elkaar zal vallen”, schrijft de AIVD. “En de bewustwording rond complotten neemt toe.”
Geen Dreiging van Rusland
Tenslotte spreekt de dienst de vrees uit dat Rusland, een land dat populair is onder de aanhangers van de complottheorieën, deze zal voeden om Nederland instabieler te maken. Analisten denken echter dat ons land te pro-Oekraïens is, en niet belangrijk genoeg in vergelijking met Duitsland of Engeland, om een specifiek doelwit te vormen.
Met dit rapport wil de AIVD bewustzijn creëren en oproepen tot waakzaamheid. Hoewel het aantal aanhangers van deze complottheorieën nog relatief klein is, is hun groei en invloed zorgwekkend. Het is belangrijk dat we als samenleving alert blijven en deze ontwikkelingen kritisch blijven volgen.